Zašto svako u životu mora bar jednom da poseti Istanbul?
Vizantion, Konstantinopolj, Carigrad - poznat kroz istoriju po različitim imenima, Istanbul je zasigurno jedan od najlepših gradova na svetu — i sa više od 15 miliona stanovnika i oko 10 miliona turista godišnje, megalopolis koji prosto vrvi od života. Ovaj grad smešten na Bosforskom moreuzu između Crnog i Mramornog mora spaja istok i zapad, pružajući se jednom svojim delom na Evropi a delom u Aziji, najveći je grad u Turskoj.
Istanbul nudi ponešto za svakog: za ljude koji obilaze gradove da bi upoznali nove kulture, za iskusne putnike, za turiste sa malim budžetom, za zaljubljenike u istoriju, za kupoholičare, za gurmane i sladokusce....
Nekoliko korisnih informacija za obilazak Istanbula
Istanbul je grad u kome turista neće imati problem da se snađe. Za obilazak grada vam nije potreban nikakav turistički vodič ili organizovana tura - zaista sve možete sami.
U gradu je sve lepo i jasno obeleženo, tako da su šanse da se izgubite zaista minimalne. Gradski prevoz funkcioniše skoro pa savršeno — bez obzira na to da li putujete metroom, tramvajem, autobusom, žičarom ili trajektom, doći od tačke A do tačke B je u većini slučajeva brzo i bezbolno.
Ukoliko ste smešteni u centralnom gradskom jezgru, najčešće ćete koristiti tramvaje, koji su moderni i čisti — i najbitnije, nećete ih čekati duže od par minuta. Ukoliko idete na krstarenje Bosforom, nema potrebe da plaćate više nego što morate hotelu ili turoperateru - samo prošetajte do doka i tamo izaberite turu koja vam se dopada.
Top 5 destinacija koje morate obići u Istanbulu
Dolmabahče palata
Palata Dolmabahče, smeštena u okrugu Bešiktaš u Istanbulu, na evropskoj obali Bosforskog moreuza, služila je kao glavni administrativni centar Otomanskog carstva od 1856. do 1887. i od 1909. do 1922. godine. Bila je dom poslednjih šest sultana ukinutog Otomanskog carstva.
Palata Dolmabahče je nakon proglašenja Republike postala Ataturkova predsednička palata. Veoma je značajna za tursku naciju jer je izgrađena tokom otomanske ere, a kasnije je postala Predsednička palata.
Dolmabahče palata ima 285 soba, 44 sale, 68 toaleta i 6 turskih kupatila, a čak 14 tona zlata u zlatnim listovima utrošeno je za ukrašavanje plafona ove palate. Kada je reč o ukrašavanju enterijera, u gradu Hereke naređeno je da se istka 131 ručno rađen svileni tepih, kako bi se položili na podove ove luksuzne palate. Kristalni luster koji je poslala engleska kraljica Viktorija na poklon palati najveći je luster na svetu sa svojih 750 sijalica i težinom od 4,5 tone.
Unutar ove palate, koja važi za jednu od najimpresivnijih palata sveta, nije dozvoljeno fotografisanje. U palatu možete ući samo putem organizovanog obilaska – nije dozvoljeno da sami obilazite unutrašnjost.
Palata prima goste radnim danima, sem ponedeljka i četvrtka, od 09:00 do 15:00.
Aja Sofija
Nekada najveća katedrala na svetu, Aja Sofija u Istanbulu, stajala je više od 1500 godina duž obala Bosforskog moreuza i u njoj su bile smeštene tri verske grupe.
Prvo izgrađena u Konstantinopolju 360. godine nove ere i posvećena od strane rimskog cara Konstancija II (Konstantinovog sina, osnivača Konstantinopolja), početna, drvena Aja Sofija je spaljena tokom serije nereda 404. godine. Godine 415. n.e., car Teodosije II je naredio da se crkva obnovi, ali je pobuna Nike 532. godine izazvala masovnu smrt i razaranja u gradu, a crkva je uništena po drugi put.
Justinijan je 27. decembra 537. godine otvorio novoizgrađenu Aja Sofiju, najvažniju versku građevinu u svom carstvu. Za utvrđivanje (i ulepšavanje) unutrašnjosti crkve korišćeni su stubovi iz davno napuštenog i porušenog Artemidinog hrama u Efesu. Dodatni građevinski materijali su takođe možda došli sa antičkih lokaliteta u Balbeku i Pergamomu. Crkva koja je vremenom postala džamija, a koja svojom lepotom oduzima dah, je sjajan primer vizantijske umetnosti i arhitekture.
Ostaci Hipodroma
Odmah pored Plave džamije, na Sultan Ahmedovom trgu, nalaze se ostaci carigradskog Hipodroma. Rimski imperator Septimius Severus je nakon osvajanja Vizantiona početkom trećeg veka izgradio mnoge građevine u gradu, između ostalog i Hipodrom.
Međutim, arena koju je on sagradio je bila mala i nezavršena, poprimivši svoj puni sjaj tek nakon Konstantinovog dolaska na vlast i proglašenja grada za prestonicu Vizantije.
Za vreme Vizantijskog carstva, Hipodrom — u koji je moglo da stane preko 40,000 ljudi — bio je središte društvenog života Konstantinopolja skoro čitav jedan milenijum, gde su se odigravale trke dvokolicama, gladijatorske igre, zvanične ceremonije, proslave, protesti i još mnogo toga.
Međutim, ovo nije bila jedina uloga Hipodroma. Naime, ova grandiozna arena je bila ukrašena umetničkim delima donetim iz celog carstva, služivši i kao pokazatelj svog raskoša i moći ove slavne imperije.
Nakon pada Konstantinopolja, Hipodrom je nastavio da bude u upotrebi — ali samo kao gradski trg. Nažalost, tokom izgradnje palate Ibrahim Paše (današnjeg Muzeja turske i islamske umetnosti) u 16. veku i Plave džamije u 17. veku, arena je pretrpela dosta oštećenja. U 18. veku je bila potpuno napuštena i na kraju i uništena.
Danas, na mestu nekadašnjeg Hipodroma možete da vidite samo ostatke ove grandiozne građevine — ali i to što je ostalo je dovoljno da možete da zamislite kako je ova arena nekad izgledala.
Na trgu možete videti Egipatski obelisk, obelisk koji je vizantijski car Teodosije preneo iz hrama u Karnaku (današnji Luksor), Spiralni stub koji slavi pobedu Grka nad Persijancima i koji je car Konstantin doneo iz Apolonovog hrama u Delfima i stub Konstantina Porfirogenita. Osim toga, trg krasi i fontanta cara Vilhelma Drugog, poklon nemačkog cara sultanu Abdulu Hamitu Drugom.
Topkapi palata
Palata Topkapi, ili Seraglio, je veliki muzej na istoku istanbulskog okruga Fatih u Turskoj. Palata Topkapi je bila primarna rezidencija otomanskih sultana tokom otprilike 400 godina njihove 624-godišnje vladavine. Ujedno je najveća i najstarija palata na svetu koja je preživela do modernog doba. Palata je bila srce, mozak i centar Osmanskog carstva. Kao i rezidencija sultana, bio je centar administrativnih poslova i najviša obrazovna institucija carstva. Broj stanovnika palate je uglavnom bio oko 5.000, ali bi se to moglo udvostručiti tokom festivala.
Palata se nalazi neposredno iza Aja Sofije, a podignuta je na istom mestu gde je stajao akropolj starogrčkog grada Vizantije. Kovnica cara, smeštena u palati Topkapi, proizvodila je otomanske novčiće, a kasnije i novčiće Turske Republike, sve do 1967. godine.
U haremu palate živelo je čak 300 konkubina. U ranim danima beli evnusi su bili čuvari harema, ali su crni evnusi koje je na dar poslao osmanski guverner Egipta kasnije preuzeli kontrolu. U haremu je živelo čak 200 evnuha. Osoblje dvorske kuhinje od 1000 ljudi pripremalo je 6.000 obroka dnevno.
Kada su se sultani preselili u palatu Dolmabahče 1853. godine, Topkapi palata je izgubila značaj kao zvanična kraljevska rezidencija. Po nalogu Ataturka 1924. godine pretvorena je u muzej.
Plava džamija
Sultan Ahmedova džamija, poznata i kao Plava džamija, je zadivljujuće lepa istorijska carska džamija iz otomanskog doba koja se nalazi u Istanbulu. Funkcionalna džamija privlači veliki broj turista. Izgrađena je između 1609. i 1616. godine za vreme vladavine Ahmeda I. Gradnju je 1619. godine završio Sedefhar Mehmet Aga, učenik Mimara Sinana koji je bio omiljeni arhitekta osmanskih sultana.
Džamija je najpoznatija po šest minareta, praćenih jednom velikom kupolom i osam manjih kupola. Plava džamija ima 260 vitraža, a 20.000 plavih pločica koje krase unutrašnjost napravljeno je u Izniku, oblasti koja je u vreme Otomanskog carstva bila poznata po stručnoj proizvodnji keramičkih pločica. Ove pločice su dale i naziv džamiji. Arhitektura je mešavina osmanskog i vizantijskog stila.
Plava džamija je otvorena svakog dana u godini, ali zatvorena je u vreme molitve 90 minuta. Muslimani i dalje mogu da uđu u džamiju van vremena molitve, pa se od posetilaca moli da poštuju vreme molitve i izbegavaju fotografisanje sa blicem.
